W jubileuszowym (tak, lubimy świętować 🙂 ) – 30. już – odcinku naszego cyklu zabieramy Was do Brzegu, by podziwiać perełkę polskiego renesansu, czyli Zamek Piastów Śląskich. Zapraszamy na niezwykłą wycieczkę!
Zamek Piastów Śląskich, czyli „Śląski Wawel”
Pierwsze wzmianki o istnieniu w Brzegu zamku książęcego pochodzą z 1235 roku. Był to niewielki dwór gotycki, będący siedzibą namiestnika książęcego a dla książąt wrocławskich stanowił miejsce postoju podczas podróży. Zupełnie innego znaczenia nabiera po wyodrębnieniu się w 1311 roku księstwa brzeskiego i utworzeniu tu rezydencji książąt brzeskich, która istniała aż do wymarcia linii piastowskiej w 1675 roku. Dużej przebudowy zamku dokonał w latach 1360 – 1370 książę Ludwik I. Fragmenty murów tego zamku do dziś są widoczne w skrzydle południowym.
(fot. goodpoland.pl)
W okresie średniowiecza obiekt ulegał pięciokrotnym przebudowom. Za panowania Fryderyka II (1480-1547) oraz jego syna Jerzego II (1523-1586), gotycką siedzibę przekształcono i gruntownie przebudowano w jedną z najokazalszych rezydencji renesansowych tej części Europy. Bryłę gotyckiego zamku wkomponowano w trójskrzydłowy gmach, z otaczającymi wewnętrzny dziedziniec krużgankami oraz bogato zdobioną fasadą bramy wjazdowej.
(fot. zamki.pl)
Przebudowano również wnętrza przyległego kościoła kolegiackiego p.w. św. Jadwigi na rodową nekropolię książąt brzesko-legnickich. W tej największej nekropolii piastowskiej zostało pochowanych co najmniej 43 przedstawicieli brzesko-legnickiej linii książęcej. Po śmierci w 1675 roku ostatniego Piasta, księcia brzesko-legnicko-wołowskiego, Jerzego IV Wilhelma, zamek uległ zaniedbaniom i degradacji pod rządami austriackich urzędników… To oczywiście nie jest cała historia, jaką kryje Zamek Piastów Śląskich, ale reszty dowiecie się na miejscu 🙂
(fot. commons.wikimedia.org)
Zamek Piastów Śląskich – dlaczego warto?
Najcenniejszym elementem architektonicznej bryły zamku jest artystyczny wystrój kamiennej fasady budynku bramnego. Niczym wzorzysty kobierzec pokrywają ją bogato rozbudowane dekoracje rzeźbiarskie – motywy arabeskowo-kandelabrowe, roślinne, figuralne, postaci ludzi i zwierząt ze świata realnego oraz baśniowego. Wśród tych bujnych motywów zdobniczych umieszczono, na wysokości pierwszego pietra, naturalnej wielkości figury budowniczego zamku – księcia Jerzego II i jego żony Barbary, a powyżej, w dwóch rzędach, płaskorzeźbioną galerię portretowo-genealogiczną 24 popiersi władców polskich i książąt śląskich z dynastii piastowskiej.
Obecnie w zamku mieści się Muzeum Piastów Śląskich, a także przepięknie zrekonstruowane, renesansowe ogrody włoskie. Muzeum specjalizuje się w gromadzeniu zabytków związanych z dziejami miasta i ziemi brzeskiej, Piastów Śląskich i tradycją owego rodu na tych terenach. Ma bogate zbiory sztuki średniowiecznej (głównie są to rzeźby i malarstwo ołtarzowe), śląskiego i obcego malarstwa z XVII-XVIII w., grafik z widokami miasta i zamku oraz innych miast śląskich, broni z XVI-XX w. (ale też niezwykłą rzadkość – wydobyty w czasie wykopalisk archeologicznych w Brzegu XIV-wieczny łuk prosty), przedmiotów wyrabianych przez miejscowych rzemieślników w XIII-XIX w., monet i medali śląskich z XIV-XX w., dokumentów i starodruków (w tym część słynnego księgozbioru Piastów brzeskich z ich autografami). Prawdziwymi unikatami są: kronika brzeskiego bractwa kurkowego z lat 1623-1848, zawierająca barwne portrety królów kurkowych, w tym książąt brzesko-legnickich, oraz zbiór 14 cynowych sarkofagów Piastów brzesko-legnickich z XVI-XVII w.
(fot. zamki.pl)
Wydaje się, że jest to doskonałe miejsce na weekendowy wypad, który dostarczy wielu wrażeń nie tylko znawcom historii… Zamek Piastów Śląskich to także gratka dla fotograficznych geeków!
P.S. Jeśli ktoś ma jeszcze kilka chwil, to zapraszamy na wirtualny spacer i mały wykład na temat historii Zamku w Brzegu – jest na co popatrzeć i czego posłuchać!
Dodaj komentarz