Północne Chiny, prowincja Shanxi, południe gór Wuzhoushan, 16 kilometrów od Datong. Moglibyśmy podać jeszcze dokładne współrzędne i odczyt GPS, ale nie bądźmy nadto pedantyczni 🙂 To właśnie w tym miejscu podziwiać można wyjątkowe dokonania buddyjskiej sztuki z V i VI wieku n.e. Ogromne pieczary, a w nich wycyzelowane w każdym detalu posągi Buddy. Tak w telegraficznym skrócie można opisać groty Yungang. Ale to nie wszystko…
Yungang – perełka buddyjskich budowniczych
Budowa tego wyjątkowego miejsca toczyła się zasadniczo w trzech etapach. Ten żmudny i długotrwały proces rozpoczęto w drugim roku panowania cesarza Xingan z dynastii Beiwei, czyli Północnego Wei (453 r. n.e). Główna część prac została skończona przed 494 rokiem, w którym dynastia Beiwei przeniosła stolicę na Luoyang, jednak święte groty budowano aż do okresu Zhengguang (520-525).
Cały kompleks grot Yungan został zbudowany na górze, ich długość z zachodu na wschód wynosi przeszło kilometr. Dzisiaj można oglądać głównie 45 dużych pieczar oraz 252 dużych oraz mniejszych wnęk w ścianach gór, w których aż roi się od posągów. Szacuje się, że w grotach Yungang jest ich ponad 51 000, z czego największy ma aż 17 metrów, a najmniejszy jedynie kilka centymetrów. Na kolumnach wyrzeźbiono również bardzo delikatne postacie z dynastii Qin i Han oraz w romantycznym stylu postacie z następnych dynastii, Sui i Tang.
W grotach najwcześniej zbudowanych, posągi mają wyraźnie prosty i surowy charakter typowy dla regionu zachodnich Chin i sztuki Gandhary. Późniejsze posągi naznaczone są wpływem innych kręgów kulturowych, m.in. Persji i Bizancjum – są bardzo delikatnie wyrzeźbione i bogato dekorowane. Najmłodsze postaci głównie są szczupłe, a groty też są dużo mniejsze niż w innych okresach. Poza posągami buddów w grotach znajdują się także inne dzieła rzeźbiarskie, które pokazują m.in. sceny z koncertów czy pokazów akrobatycznych z czasów dynastii Beiwei.
Yungang to swoisty zapis przenoszenia się sztuki buddyjskiej z Indii i środkowej Azji do Chin, a także jej rozwoju. W grotach z poszczególnych okresów widać, jak prace rzeźbiarzy nabierają coraz wyraźniejszego, chińskiego charakteru. Dostrzegalne też są zmiany w tematyce, która coraz rzadziej przybierała charakter stricte religijny. To właśnie groty Yungang uważa się za kamień milowy w sztuce rzeźbiarskiej całych Chin.
Jak można się domyśleć, wspaniałości Yungang nie ukryły się wprawnym oczom komisarzy UNESCO. W 2001 roku wydali oni swój wyrok: „sztuka w grotach Yungang, w mieście Taiyuan, w prowincji Shanxi, reprezentuje znakomitą sztukę buddyjską w Chinach z V i VI wieku. Wśród nich 5 pieczar Tanyao ma jednolitą i precyzyjnie zaplanowaną strukturę i należą one do klasycznych arcydzieł chińskiej sztuki buddyjskiej”. Tym samym groty stały się kolejnym obiektem z Chin, który znalazł się na Liście Światowego Dziedzictwa.
(fot. commons.wikimedia.org/pixabay.com)
Nie pozostaje nam nic innego, jak tylko zostawić Was sam na sam z Yungang. ENJOY!
A jeśli chcecie prócz grot zobaczyć też odrobinę kolorytu prowincji Shanxi, to zapraszamy tutaj 🙂
Dodaj komentarz