Kontynuujemy dziś nasz przegląd 21 nowych obiektów na Liście Światowego Dziedzictwa UNESCO. Na warsztat bierzemy kolejną siódemkę. Swobodnie skakać będziemy między kontynentami – odwiedzimy prawie wszystkie. Ten spis to tylko przedstawienie podstawowych informacji, ale kto wie – może już niedługo przyjrzymy się niektórym miejscom ciut bliżej. Gotowi? No to ruszamy!
UNESCO ceni historię (i nie tylko)
Wczoraj podaliśmy także kryteria, wedle których Komisja ds. Dziedzictwa przydziela miejsce na Liście. Możecie do nich wrócić tutaj – warto to zrobić, ponieważ przy lokacjach pojawią się numery, które im odpowiadają. Tyle tytułem wstępu – startujemy!
- Stanowisko dolmenów w Andaluzji (Hiszpania, kryterium: I, III, IV). Dolmeny to pochodząca z języka celtyckiego (daul, taol, dol – stół oraz maen, men: kamień) nazwa grobowca komorowego, zbudowanego z kilku lub kilkunastu pionowo ustawionych kamieni tworzących ściany, nakrytych głazem/głazami stropowymi. Widzicie go już oczami wyobraźni? Wyglądem przypomina właśnie kamienny stół. Stanowisko takich dolmenów, zwane Cueva de Menga w prowincji Malagi w Andaluzji to kolejne miejsce, które znalazło się na liście UNESCO. W jaskiniach Cueva de Menga i Cueva de Viera odkryto ślady obecności człowieka z epoki kamiennej, a także z epoki brązu. Grobowiec ten to regularna budowla o wys. 6 m, wkopana w naturalne wzgórze, z dodatkowym sztucznym nasypem. Jego komora liczy ponad 16 m długości. Są to jedne z najbardziej spektakularnych przykładów megalitycznej architektury preshistorycznej Europy.
Stanowisko Dolmenów w Andaluzji (fot. UNESCO)
- Mistaken Point (Kanada; VIII). Te ciągnące się przez ponad 17 kilometrów klify na południowo-wschodnim skraju Nowej Fundlandii są zdecydowanie najstarszym zespołem skamielin na świecie. Najstarsze, które odnaleziono tutaj, datuje się nawet na 560-580 mln lat. Są one przepięknym obrazem ewolucji ogromnej palety organizmów na przestrzeni wieków.
Mistaken Point (fot. UNESCO)
- Park Narodowy Kanczendzonga (Indie; III, VI, VII, X). Ten wyjątkowy park położony w północnych Indiach (prowincja Sikkim) swoją nazwę zawdzięcza oczywiście trzeciej, co do wielkości górze świata. Khangchendzonga National Park to malowniczy konglomerat natury, w którym miejsce jest na wymagające ścieżki trekkingowe, zielone doliny, skaliste pieczary, lodowce, antyczne lasy czy pokryte śniegiem wierzchołki gór. Unosi się tam aura tajemniczości i mistycyzmu, która jest owocem mieszania się animistycznej kultury ludu Sikkim z wierzeniami buddyjskimi, które są teraz ważną częścią ich tożsamości.
Park Narodowy Kanczendzonga (fot. UNESCO)
- Ahwar (Irak; III, V, IX, X). Ahwar to relikt dawnej biosfery oraz krajobrazu sumeryjskich miast. Położony jest w południowej części kraju, a składają się nań trzy stanowiska archeologiczne i cztery rejony bagienne. Legendarne miasta: Uruk i Ur oraz stanowisko Tell Eridu, stoją w miejscu pozostałości sumeryjskich osiedli i miasteczek, które rozwinęły się w południowej Mezopotamii, pomiędzy 4 a 3 tysiącleciem p.n.e. w pobliżu delt rzek Tygrys i Eufrat.
Ahwar, południowy Irak (fot. UNESCO)
- Archipelag Revillagigedo (Meksyk, VII, IX, X). Zlokalizowany na wschodnich wodach Pacyfiku archipelag składa się z czterech wysp: San Benedicto, Socorro, Roca Partida oraz Clarión. Wszystkie one są pochodzenia wulkanicznego i są domem dla wielu – także zagrożonych – gatunków, a wyjątkową rolę w tym ekosystemie odgrywa ptactwo. Archipelag został objęty patronatem UNESCO także ze względu na niezwykle bogaty podwodny świat, pełen unikalnych przedstawicieli flory i fauny.
Archipelag Revillagigedo (fot. UNESCO)
- Budynki Le Corbusiera (Argentyna, Belgia, Francja, Indie, Szwajcaria, Niemcy, Japonia; I, II, VI) Najbardziej znaną pracą jest tego architekta i urbanisty jest modernistyczna „Jednostka mieszkaniowa” w Marsylii, czyli pierwszy blok mieszkalny. Oddany do użytku w 1952 r. budynek znalazł się na liście UNESCO, a przy tym był inspiracją do stworzenia dobrze znanej m.in. w Polsce koncepcji wielkiej płyty (choć trzeba przyznać, że nasze kopie niestety nie dorastają mu do pięt) . Le Corbusier odcisnął niesamowite piętno na architekturze i sztuce użytkowej XX wieku, nadał im zupełnie nowy język, dlatego na Liście znalazło się aż 17 jego prac, w tym także Kapitol w Chandigarh (India), Narodowe Muzeum Sztuki Zachodu w Tokio czy Dom Dr Curutcheta w argentyńskiej La Placie.
„Jednostka Mieszkaniowa”, Marsylia (fot. UNESCO)
- Starożytny kanat (Iran, III, IV). Kanaty to perski system irygacyjny, który doprowadza wodę z gór do miast i pól uprawnych. Jest niezwykle precyzyjny – wykorzystuje siłę grawitacji i odpowiedni stopień nachylenia podziemnych kanałów, którymi na przestrzeni często wielu kilometrów płynie woda bez zamulania koryta. System ten obejmuje stosowane nadal tradycyjne, zrównoważone zarządzanie dystrybucją wody. Łączna długość sieci kanatu w Iranie szacowana jest na ponad 300 tysięcy kilometrów, a ilość dostarczanej wody na równowartość 75% przepływu wody w Eufracie nawadniającym żyzna ziemie Mezopotamii. Woda doprowadzana na pustynne obszary pozwoliła rozwinąć się dużym miastom, takim jak Jazd czy Kerman. Mimo zastępowania nowoczesnymi wodociągami, kanat nadal pełni ważną rolę w Iranie, szczególnie na terenach wiejskich.
Perski kanat w Mahan (fot. UNESCO)
Widać, jak na dłoni, że komisarze UNESCO mieli nosa do wyboru kolejnych obiektów do międzynarodowego zestawienia. Nie wiemy, jak Wy, ale o niektórych nawet nie słyszeliśmy. Może już teraz zatliła się iskierka inspiracji do podróży… Jeśli tak, to dajcie znać 🙂
Jutro już ostatnia porcja nowości z Listy Światowego Dziedzictwa, a także zaskakująca niespodzianka. Nic nie możemy teraz zdradzić – będziecie musieli zaczekać. Jednak, jak to mówią: „wyczekane lepiej smakuje” 🙂 Będzie się działo!
Dodaj komentarz